Stanisław Witkiewicz
| Stanisław Witkiewicz | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| Stanisław Witkiewicz | |||||
| Naskiĝo | 21-an de majo 1851 en Pašiaušė | ||||
| Morto | 5-an de septembro 1915 (64-jaraĝa) en Lovran | ||||
| Mortis pro | Naturaj kialoj  vd
| ||||
| Mortis per | Tuberkulozo vd
| ||||
| Tombo | Pęksowy Brzyzek National Cemetery in Zakopane (en)  vd
| ||||
| Lingvoj | pola vd | ||||
| Ŝtataneco | Rusia Imperio vd
| ||||
| Alma mater | Akademio de Belartoj Munkeno vd
| ||||
Subskribo 
| |||||
| Familio | |||||
| Dinastio | Witkiewicz family of the Nieczuja coat of arms vd | ||||
| Patro | Ignacy Witkiewicz (en) vd
| ||||
| Patrino | Elwira Szemiot (en) vd
| ||||
| Edz(in)o | Maria Witkiewiczowa (en) vd
| ||||
| Infanoj | Stanisław Ignacy Witkiewicz vd
| ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | pentristo verkisto arkitekto artokritikisto vd
| ||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Stanisław Witkiewicz blazono Nieczuja (naskiĝis la 8-an de majo 1851 en Pašiaušė proksime al Šiauliai (Ĵemajtio), mortis la 5-an de septembro 1915 en Lovran, Kroatio) estis pola pentristo, arkitekto, verkisto kaj teoriisto pri arto, populariganto de la arkitektura stilo de Zakopane, la patro de Stanisław Ignacy Witkiewicz kaj filo de Ignacy, novembra ribelanto.
Vivo
[redakti | redakti fonton]Stanisław Witkiewicz studis ĉe la Akademio de Belartoj en Sankt-Peterburgo (1869-1871) kaj en Munkeno (1872-1875). Post reveno al la Rusia Imperio li kunlaboris kun revuo "Wędrowiec" (Migranto) kaj okupiĝis pri artisma kritiko kreante ties modernajn fundamentojn.
En 1890 li setlis en Zakopane, kie li estis fascinita de la tiea popola arto, kreis teorion de la stilo de Zakopane projektante arkitekturon kaj internon de la lokaj vilaoj.
Interalie li estis projektinto de la kapelo de la Plej Sankta Koro de Jesuo en Jaszczurówka (nun kvartalo de Zakopane), konstruita en 1904, kaj estis aŭtoro de la libro Na przełęczy (Sur montpasejo, 1891), nomata Evangelio de Tatroj, por kiu li en 1904 verkis novan antaŭparolon. Pro sia agado por la urbo li iĝis honora civitano de Zakopane.
Stanisław Witkiewicz mortis je tuberkulozo la 5-an de septembro 1915 en Lovran (duoninsulo Istrio). La ĉerkon kun la kadavro alvenigis tra militanta Eŭropo bibliotekistino Maria Dembowska. Ĝi atingis Zakopane la 13-an de septembro 1915. La 14-an de septembro la ĉerko estis montrita en tombeja kapelo ĉe la strato Nowotarska. La funebra ceremonio, kiun partoprenis, krom montaranoj kaj montar-gvidistoj, ankaŭ verkistoj kaj artistoj, i. a. Stefan Żeromski kaj Jan Kasprowicz, okazis la 17-an de septembro 1915. Li estis enterigita en la malnova tombejo.
Pentrado
[redakti | redakti fonton]En pentroarto li estis teoriisto de realismo. En la praktiko pentris antaŭ ĉio pejzaĝojn de Tatroj kaj scenoj de la januara ribelo. Aŭtoro de multaj impresionismaj bildoj.
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- Teresa Jabłońska, Stanisława Witkiewicza styl zakopiański (Stilo de Zakopane laŭ Stanisław Witkiewicz), Eldonejo BOSZ, 2008, ISBN 978-83-7576-029-3